مرور یکی از تاریخی ترین زمین‌لرزه‌های ایران با قدمت ۹۰ ساله | زلزله سلماس
تاریخ انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۲۸۴۵۱
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی نوشت: ۹۰ سال قبل، روز قبل از زلزله اصلی سلماس در استان آذربایجان‌غربی، ساعت ۱۱ صبح شانزدهم اردیبهشت ۱۳۰۹، زمین‌لرزه‌ای با بزرگی ۵ رخ داد.
پیش‌لرزه صبح شانزدهم اردیبهشت به هشت روستا و همچنین دیلمقان آسیب رساند و ۲۵ نفر را کشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وقتی زمین‌لرزه نیمه‌شب هفدهم اردیبهشت رخ داد، اکثر مردم بیرون از ساختمان‌ها بودند. انتظار می‌رفت در زمین‌لرزه اصلی، اگر پیش‌لرزه‌ای در کار نبود و تصمیم پیشگیرانه اجرا نشده بود، بسیار فراتر از این تعداد کشته می‌شدند. در این زلزله، دیلمقان، کهنه‌شهر و روستاهای اطراف به کـلـی تـخریب شـدنـد.
بعـد از زلزلـه، در شمـال غربی ویرانـه‌های دیـلمـقان، شـهری جدیـد به مـهندسی اسدالله خاور با مشورت مهندسان آلمانی احداث شد که از آن روز به بعد به نام شاهپور نامیده شد.
این شهر -شاهپور- اولین شهر شطرنجی ایران مدرن بود که بعد از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ مجدد به نام تاریخی سلماس نامیده شد. زمین‌لرزه‌های با بزرگای ۵.۷ بامداد ۹۸/۱۲/۴ و بزرگای ۶ در عصر ساعت ۱۹:۳۰ همان روز در قطور آذربایجان غربی در سوی دیگر مرز ایران و ترکیه در «باش‌قلعه» نیز موجب خرابی فراوان شد. در ۷۰ روز که از رخداد این زمین‌لرزه‌ها می‌گذرد، ۴۷۰ پس‌لرزه با بزرگای ۲ تا ۵ ثبت شده و ۲۴ پس‌لرزه با بزرگای بین ۴ تا ۵ نیز رخ داده و برآورد می‌شود که در صورت وجود شبکه لرزه‌نگاری با تعداد زیاد ایستگاه‌های لرزه‌نگاری در این ناحیه مرزی، در حدود دو هزارو ۷۰۰ پس‌لرزه با بزرگای ۲ یا بیشتر در این ناحیه رخ داده باشد.
یکی از آخرین این پس‌لرزه‌ها -تا زمان نوشته‌شدن این یادداشت- در بامداد ۹۹/۲/۱۳ با بزرگای ۲.۵ رخ داد. مسأله مهم آن است که گسل زمین‌لرزه‌ای زلزله بامداد ۹۸/۱۲/۴ قطور با راستای شمال شرق- جنوب غرب و سازوکاری کششی، یک تلاقی با روند گسل با راستای شمال غرب-جنوب شرق در جنوب قطور دارد که موجب زلزله عصر ۹۸/۱۲/۴ با بزرگای ۶ شد. در واقع به نظر می‌رسد جنبایی گسل در زلزله اول، موجب تحریک گسل متلاقی با آن و حدود ۱۰ ساعت بعد از زلزله بامداد، موجب رخداد زلزله دوم با بزرگای ۶ شده باشد.
این همان روندی است که در ادامه به سلماس می‌رسد و موجب زمین‌لرزه‌های ۱۶ و ۱۷ اردیبهشت ۱۳۰۹ سلماس هم شده است. این تلاقی‌ها از نظر تحریک رخداد زمین‌لرزه‌های اصلی بعدی همواره از نگاه زلزله‌شناسان حائز اهمیت فراوان‌اند.
قطعات گسل زمین‌لرزه‌ای سلماس در نزدیکی شهر سلماس و مجاورت روستای ملحم و در محل گورستان مسیحیان آشوری، به صورت یک افتگاه گسله با ارتفاع حدود دو تا چهار متر، هنوز بعد از ۹۰ سال دیده می‌شود. امروزه جمعا در طول حدود ۱۶ کیلومتر می‌توان این گسل زمین‌لرزه‌ای را دنبال کرد و نگارنده در بازدیدهای سال ۱۳۷۳ و ۱۳۹۲ به بررسی میدانی این گسل پرداخته است.
زلزله‌های ۹۸/۱۲/۴ قطور به بیش از سه‌هزارو ۵۰۰ واحد مسکونی در این منطقه آسیب زد و حدود ۲۸ روستا در حوالی قطور از این حادثه آسیب دیدند؛ اما این حادثه هیچ‌گونه خسارت جانی برای ایرانی‌ها به همراه نداشت و فقط افرادی زخمی شدند.
در شهر وان ترکیه ۹ نفر کشته شدند. شهرهای ارجیش و وان روی رسوب‌های ضخیم‌لایه و بیشتر نرم ساخته شده‌اند و به همین دلیل است که با تشدید امواج لرزه‌ای، خسارت‌های گسترده‌تری در ترکیه رخ داد. از نظر تاب‌آوری، شهرهای مرزی ایران و ترکیه شبیه هم هستند و در وان ترکیه شهرک‌هایی مثل مسکن مهر در ایران وجود دارد که بعد از زمین‌لرزه اول آبان ۱۳۹۰ وان با بزرگای ۷.۲، از آنها بازدید کردیم. کم‌توسعه‌یافته‌ترین مناطق ترکیه در شرق این کشور و در مرز با ایران قرار دارد؛ درصورتی‌که مناطق شمال غربی ایران را نمی‌توان کم‌توسعه‌یافته‌ترین مناطق ایران دانست. ضمنا در چند ماه اخیر نیز زلزله‌هایی نسبتا قوی در این منطقه رخ داد.
دو زلزله با بزرگای ۴.۷ در ۲۸ آبان ۹۸ و ۲۷ بهمن ۹۸ در همین پهنه رومرکزی زلزله‌های قطور رخ داده بود. اگر پایش زلزله‌های کوچک در ایران انجام شود، این ناحیه یکی از مهمترین نواحی کشور برای ارزیابی احتمال رخداد زلزله‌های بعدی است؛ البته ان‌شاءالله زمانی که برای ایجاد شبکه‌های لرزه‌نگاری با تعداد زیاد دستگاه‌های لرزه‌نگاری، برخط‌کردن شبکه‌ها و ارتباط بین‌المللی و برخط علمی با شبکه‌های لرزه‌نگاری ترکیه و سایر کشورهای همسایه، هزینه و انرژی لازم مصرف شود و این‌گونه فعالیت‌ها خارج از اولویت فرض نشود.
کد خبر 507998 برچسب‌ها زلزله استان آذربایجان غربیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: زلزله استان آذربایجان غربی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۲۸۴۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از رکوردشکنی فیزیکدانان تا از آب باتری ساختن چینی‌ها
روزی که گذشت شاهد اخبار و رویدادهای متفاوتی در علم و فناوری ایران و جهان بودیم که در این گزارش به مرور آنها می‌پردازیم.
به گزارش ایسنا، از ساخت باتری با آب توسط محققان چینی و شکستن رکورد نزدیکی اتم‌ها تا اوج گرفتن بارش شهابی اِتادَلوی و بررسی زلزله‌های کلانشهرها در یک کنفرانس علمی در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، دنیای علم و فناوری ایران و جهان شاهد اخبار متفاوت و جذابی بود که در ادامه به مرور آنها می‌پردازیم.
اوج بارش شهابی اتادلوی در شامگاه امشب
شامگاه امشب یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت بارش شهابی اتادلوی به اوج بارش خود می‌رسد.
چینی‌ها با «آب» باتری ساختند
دانشمندان چینی می‌گویند باتری آبی آنها تقریباً دو برابر ظرفیت انرژی نسبت به باتری‌های لیتیومی ارائه می‌دهد. این باتری‌های آبی از آب به عنوان حلال برای الکترولیت‌ها استفاده می‌کنند که ایمنی آنها را افزایش می‌دهد.
فیزیکدانان MIT رکورد نزدیکی اتم‌ها را شکستند
نزدیکی اتم‌ها برای شبیه‌سازهای کوانتومی که ابزارهای قدرتمند دانشمندان برای اکتشاف مواد و حالات جدید ماده هستند، بسیار مهم است.
این موجود، جد گاوها و گوزن‌هاست
فسیل یک پستاندار ۶۵ میلیون ساله در شهر کلرادوی اسپرینگز آمریکا یافت شده است که کمی بیش از دو پوند وزن دارد و به گفته دانشمندان، جد همه گاوها، خوک‌ها و گوزن‌هاست.
میدان مغناطیسی زمین ۲۶ میلیون سال ناپدید شده بود
یک مطالعه جدید موضوع شگفت‌انگیزی را کشف کرده است که در آن می‌گوید میدان مغناطیسی زمین ۵۹۰ میلیون سال پیش به مدت ۲۶ میلیون سال ضعیف شده است.
بررسی زلزله‌های کلانشهرها در کنفرانس علمی/زلزله بم در منطقه بدون زلزله ۲ هزارساله رخ داد
رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه زمین زیر پای ما در حال تکامل همیشگی است، گفت: در بم زلزله در جایی به وقوع پیوست که ۲ هزار سال زلزله در آن رخ نداده بود؛ از این رو زلزله یک پدیده پیچیده است و نیاز است برای بررسی دوره‌های بازگشت زلزله همه نظرات مورد بررسی قرار گیرد.
اعطای امتیاز ویژه در برنامه‌های اعزام به خارج از کشور به شرکت‌های برتر حاضر در «ایران هلث»
رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی معاونت علمی ریاست‌جمهوری گفت: نمایشگاه «ایران هلث» به عنوان بزرگترین رویداد کشور در حوزه تجهیزات پزشکی یکی از محفل‌های مؤثر برای توسعه همکاری‌ها و ایجاد تعاملات بین‌المللی مبتنی بر فناوری‌های حوزه سلامت است.
صفحه نمایش‌های لمسی ضدباکتری می‌شوند
اگر چیزی در دنیا وجود داشته باشد که باید آنتی باکتریال یا ضد باکتری شود، آن صفحه نمایش‌های لمسی عمومی هستند که همه با انگشتان آلوده خود به آنها دست می‌زنند. اکنون کمک به شکل یک پوشش مسی جدید از راه رسیده است.
برچسب هوشمند برای پایش مواد غذایی دریایی ساخته شد
محقق ایرانی برای پایش تازگی غذاهای دریایی با فناوری نانو و مواد گیاهی، جوهر هوشمند سبز ساخت.
درمان بیماری کلیوی با سَم صدپایان!
هزاران سال است که طب سنتی چینی از صدپاهای سمی برای درمان بیماری‌های کلیوی، صرع و بسیاری از اختلالات دیگر استفاده کرده است.
دیدن و بوییدن غذا ممکن است به راه جدیدی برای درمان دیابت تبدیل شود
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که وقتی گرسنه هستید و غذا می‌بینید یا بوی غذا را حس می‌کنید، چه اتفاقی در بدن شما می‌افتد؟ گروهی از محققان در مؤسسه تحقیقات متابولیسم ماکس پلانک متوجه شده‌اند که بدن ما در عرض چند دقیقه چگونه به این موضوع واکنش نشان می‌دهد. این یافته‌ها ممکن است راه را برای درمان دیابت نوع ۲ نیز هموار کند.
عکس‌های فضاپیمای «استارلاینر» در آستانه اولین پرواز سرنشین‌دار
فضاپیمای «استارلاینر» برای اولین پرواز سرنشین‌دار در روز ششم مه، به سکوی پرتاب انتقال یافت.
«زلزله» و «جنگ» دو مخاطره مهم جوامع بشری
به اعتقاد عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله امروزه شاخص تاب‌آوری جایگزین میزان تلفات انسانی در بررسی وقوع مخاطرات شده است؛ از این رو دو رخداد «زلزله» و «جنگ» مهمترین مخاطرات جوامع بشری به شمار می‌روند؛ چرا که زلزله بزرگ هائیتی موجب از دست رفتن استقلال این کشور شد.
چگونگی بومی‌سازی فناوری‌ها از طریق اعتبار مالیاتی اپراتورها
دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اتصال‌پذیری و ارتباطات معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری گفت: هزینه‌هایی که اپراتورها باید به‌عنوان مالیات بپردازند، می‌تواند صرف پروژه‌های تحقیق و توسعه برون‌سپاری شده آن شرکت به شرکت‌های دانش‌بنیان شود.
ایجاد مهاجرت گروهی در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی به دلیل عدم جذب مناسب نیروی انسانی متخصص
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی، فناوری و بودجه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه در حوزه زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی متاسفانه با پدیده مهاجرت گروهی سروکار داریم و این امر ارائه خدمات زمین‌شناسی را در کشور با بحران مواجه خواهد کرد، گفت: ظرفیت اشتغال در این حوزه در کشور بسیار بالا است، ولی اقدامی که برنامه جذب نیروی متخصص را ناکارآمد کرده، عدم جذب مناسب در طی این سال‌ها به‌ویژه در طی برنامه ششم توسعه در کل کشور بوده است.
فیزیک ثابت کرد که «دشمنِ دشمنِ شما واقعاً دوست شماست»
یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه نورث وسترن از فیزیک و نظریه آماری برای تایید نظریه تعادل اجتماعی «فریتز هایدر» استفاده کردند.
انتهای پیام
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت